Ərazi bütövlüyünə sayğısız yanaşan Fransaya nota verildi; Ermənistan hakimiyyətinə xəbərdarlıq edildi; ordumuz genişmiqyaslı hərbi təlimlərə start verir; politoloq: “Artıq Ermənistan üçün geri sayım başlayıb....”
Görünən budur ki, Ermənistan hakimiyyətinin Qarabağ məsələsi ilə bağlı destruktiv fəaliyyəti rəsmi Bakının səbrini daşırmaq üzrədir. Həm də onu demək olar ki, Azərbaycan dövlətinin Nikol Paşinyan hakimiyyətinə tanıdığı güzəştin limiti bitib.Elə Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinin (XİN) mətbuat xidmətindən son açıqlaması və Ermənistan hakimiyyətinə, o cümlədən beynəlxalq aləmə ünvanlanan mesajları da bunu deməyə əsas verir. Açıqlamada bildirilir ki, Ermənistanın təcavüzkar siyasətinin davam etməsi və hərbi işğala əsaslanan mövcud status-kvo vəziyyətinin möhkəmlənməsinə yönəlik addımları, o cümlədən bu ölkə rəhbərliyinin son dövrdə səsləndirdiyi anneksionist bəyanatlar əsasən daxili auditoriyaya yönəlmiş olsa belə, bölgədə vəziyyətin kəskinləşməsinə xidmət etdi. Qeyd olunub ki, onlar, beynəlxalq hüququn açıq şəkildə tapdalanması ilə yanaşı, Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin həlli üzrə beynəlxalq vasitəçilərin uzun illər apardığı səylərini demək olar ki, şübhə altına alan çox təhlükəli bir gərginlik yaratdı: “Azərbaycan hökuməti Ermənistan rəhbərliyinin məsuliyyətsiz ritorikasını münaqişənin həlli üzrə danışıqlar prosesini pozmaq cəhdi kimi dəyərləndirərək, bununla bağlı vaxtında qəti etirazını bildirdi və məsələ beynəlxalq təsisatların diqqətinə çatdırıldı.
AR Xarici İşlər naziri tərəfindən BMT və ATƏT-in Baş katiblərinə, ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrlərinə, eləcə də Minsk Qrupu üzv ölkələrinin xarici işlər nazirlərinə ünvanlanmış məktublarda Azərbaycan ərazilərinin işğalı və bu ərazilərdə tarixən yaşayan azərbaycanlıların qanlı etnik təmizlənməsi ilə nəticələnən Ermənistanın dövlət səviyyəsində işğalçılıq siyasətinin bu ölkə rəhbərliyinin son bəyanatlarında açıq şəkildə etiraf edildiyi vurğulandı və hərbi işğalın doğurduğu beynəlxalq hüquqi məsuliyyət məsələlərinə diqqət yönəldilərək, beynəlxalq ictimaiyyətin qəti mövqeyinin işğalçı Ermənistanın özünü cəzasızlıq şəraitində hiss etməsinə imkan verməməli olduğu qeyd edildi. Xarici İşlər Nazirliyi tərəfindən, həmçinin Qoşulmama Hərəkatı və İslam Əməkdaşlıq Təşkilatının bütün üzv dövlətlərinə bu xüsusda eyni məzmunlu notalar ünvanlandı. Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü öz şərhlərində mövcud vəziyyətlə bağlı narahatlığını ifadə edərək, verilən bəyanatların münaqişənin dinc yolla nizamlanmasına yönəldilmiş ümumi səylərin kontekstinə uyğun gəlməli və həssas danışıqlar prosesində tarazlığın pozulmasına gətirməməli olduğunu bəyan etdi.
ABŞ-ın Azərbaycandakı səfiri Ermənistan baş nazirinin bəyanatına münasibət bildirərək, şiddəti təbliğ edən və gərginliyi artıran ritorikadan uzaq olmağa və tərəfləri dialoq prosesinə diqqət yetirməyə çağırdı. Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin sülh yolu həlli üzrə Minsk Qrupunun həmsədr ölkələrinin vasitəçiliyi ilə uzun illərdir ki, aparılan danışıqların mahiyyətini münaqişənin beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri, o cümlədən beynəlxalq təşkilatların qərar və qətnamələri, ilk növbədə isə BMT TŞ-nin məlum qətnamələri əsasında həllinin təmin edilməsi təşkil edir. Bu isə həmsədr ölkələrin bəyanatlarında, o cümlədən 9 mart 2019-cu il tarixli, dəfələrlə qeyd edildiyi kimi, Azərbaycanın işğal edilmiş ərazilərinin boşaldılması və bu torpaqlardan didərgin salınmış insanların öz evlərinə təhlükəsiz və ləyaqətlə geri dönüşünün təmin edilməsini nəzərdə tutur”, - məlumatda bildirilir.
Bakı bəyan edib ki, Ermənistan rəhbərliyinin məsuliyyətsiz və destruktiv mövqeyi, sözdə hər zaman səsləndirdikləri münaqişənin sülh yolu ilə həllinə nəinki xidmət etmir, əksinə, münaqişənin həlli istiqamətində aparılan sonuncu müzakirələrin mahiyyəti ilə ziddiyyət təşkil edir və danışıqlar prosesinin məhv edilməsi cəhdi deməkdir. N.Paşinyan onu da birmənalı şəkildə dərk etməlidir ki, millətçi-təxribatçı dairələrin təzyiqi altında danışıqlar prosesini tərk edən tərəf mütləq uduzacaq. Buna görə də onun ATƏT-in Minsk Qrupunun vasitəçiliyi ilə Azərbaycanla razılaşmaqdan başqa çarəsi yoxdur. Ermənistan rəhbərliyi bu istiqamətdə ardıcıl və dönməz şəkildə nə qədər sürətlə irəliləməyə başlasa, o qədər də tez erməni xalqı qonşuları ilə sülh şəraitində davamlı inkişaf yoluna qədəm qoya biləcək.
AzÉrbaycan xin ile ilgili görsel sonucu
Rəsmi Bakı növbəti dəfə Ermənistan tərəfinə xatırladıb ki, BMT Nizamnaməsinin 25-ci maddəsinə uyğun olaraq, bütün üzv ölkələr Təhlükəsizlik Şurasının qərarlarını yerinə yetirməlidirlər: “Bu müddəaya Ermənistan tərəfindən əməl edilməyəcəyi təqdirdə, BMT Nizamnaməsinin 51-ci maddəsinə istinadən Azərbaycanın beynəlxalq tanınmış sərhədləri çərçivəsində suverenliyini bərpa edəcəyindən Ermənistan rəhbərliyi heç bir şübhə etməsin”.
Bu bəyanatın verilməsi ilə eyni vaxtda Azərbaycan ordusunun irimiqyaslı hərbi təlimlərə başlamaqla bağlı qərar verməsi də işğalçı ölkəyə növbəti xəbərdarlıqdır. Məlumata görə, Azərbaycan prezidenti, Silahlı Qüvvələrin Ali Baş Komandanı İlham Əliyevin təsdiq etdiyi plana əsasən sentyabrın 16-dən 20-dək Müdafiə nazirinin rəhbərliyi altında Azərbaycan Ordusunun müxtəlif qoşun növləri, qismləri, hərbi birlik və birləşmələrinin cəlb edilməsi ilə genişmiqyaslı əməliyyat-taktiki təlimləri keçiriləcək. Müdafiə Nazirliyinin açıqlamasında görə, təlimin mövzusunda dağlarda əks-hücum əməliyyatının təşkili və keçirilməsi, düşmən qruplaşmasının darmadağın edilməsi məqsədilə qabaqlayıcı zərbələrin endirilməsi və azad edilmiş ərazilərdə əlverişli hədlərin tutulması üzrə fəaliyyətlərin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulub. Təlimlərə 10.000 nəfərədək şəxsi heyət, 100-dən çox tank və digər zirehli texnika, 120 müxtəlif çaplı raket və artilleriya qurğusu, reaktiv yaylım atəş sistemi və minaatanlar, 20-dək ordu və cəbhə aviasiyası və müxtəlif təyinatlı pilotsuz uçuş aparatları cəlb olunacaq.
Məlumatda deyilir ki, mürəkkəb şəraitdə, dağ-meşə, qayalıq ərazilərdə və çətin radioelektron mübarizə mühitində keçiriləcək təlim zamanı ön və yandan keçmə dəstələrinin əsas zərbə qruplaşmaları, eləcə də artilleriya, aviasiya və döyüş düzülüşünün digər elementləri ilə qarşılıqlı əlaqədə fəaliyyətin təşkili üzrə tapşırıqlar icra ediləcək. Təlimdə əsas diqqət qoşunların idarəedilməsi vərdişlərinin təkmilləşdirilməsinə, həmçinin döyüş, mənəvi-psixoloji və maddi-texniki təminat məsələlərinə yönəldiləcək. Bütün fəaliyyətlər döyüş atışlı mərhələlərdən ibarət olmaqla döyüş vəziyyətinə maksimal uyğun şəraitdə müxtəlif poliqon və təlim mərkəzlərində keçiriləcək.
*****
ATÆT-in Minsk Qrupu ile ilgili görsel sonucu
Rəsmi Bakı bu məqamda ATƏT-in Minsk Qrupunun həmsədrlərindən biri olan Fransaya nota verib. “Fransa parlamentarilərinin Azərbaycanın işğal olunmuş Dağlıq Qarabağ bölgəsinə qanunsuz səfərini qəti şəkildə pisləyirik”. Fransız deputatların Qarabağa səfəri ilə əlaqədar Fransanın ölkəmizdəki müvəqqəti işlər vəkili Azərbaycan Xarici İşlər Nazirliyinə çağırılıb və ona Fransa tərəfinə ünvanlanan etiraz notası təqdim edilib. “Sənəddə bu cür qanunsuz səfərlərin həyata keçirilməsinin ATƏT-in Minsk Qrupu həmsədrlərinin, o cümlədən Fransanın Ermənistan-Azərbaycan Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin danışıqlar yolu ilə həll olunması məqsədini güdən səylərini ciddi şəkildə sarsıtdığına, eyni zamanda bu prosesdə vasitəçi qismində Fransanın nüfuzuna xələl gətirdiyinə xüsusi diqqət çəkilir”, - bəyanatda vurğulanıb.
Politoloq MÉhÉmmÉd ÆsÉdullazadÉ ile ilgili görsel sonucu
Politoloq Məhəmməd Əsədullazadə “Yeni Müsavat”a bildirdi ki, Fransa Minsk Qrupunun həmsədri kimi Ermənistan Azərbaycan arasında vasitəçilik missiyasını həyata keçirən ölkədir. Vasitəçi dövlət olaraq ilk növbədə işğal olunmuş Azərbaycan ərazilərinə parlamentarilərinin və rəsmilərinin səfərlərinin qarşısını almalıdır. Bununla ilk növbədə münaqişənin həllində işğalçı ölkəyə stimul verməməlidir. Bir neçə Fransa parlamentariləri Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinə səfər edərək burada qondarma rejimin nümayəndələri ilə görüş keçirir. Belə səfərlərin qarşısını almaq üçün qətiyyətli bir siyasət ortaya qoymağını tələb etməlidir. Fransanın parlamentarilərinin Qarabağa qanunsuz səfərləri onsuz da qondarma rejimin tanınmasına gətirib çıxarmayacaq. Sadəcə, bu rəsmi Parisin ikili standartlardan yanaşmasının nəticəsidir. İşğal olunmuş ərazilərə humanitar və qeyri-səfərlərin təşkil edən ölkələrə qarşı rəsmi Bakı prinsipial olmalıdır. Qeyd edim ki, üç həmsədr ölkənin parlamentariləri mütəmadi işğal olunmuş ərazilərə səfər edir. Azərbaycan üç həmsədr ölkəyə belə səfərlərə imkan verilməməsini tələb etməlidir. Fransa rəhbərliyi bu kimi səfərlərin qarşısını ala bilər. Təəssüf ki, erməni lobbisinin təsiri hələ bunların üzərində qalmaqdadır. İşğal olunmuş ərazilərdə deputatların açılışlar etməsi, dostluq sənədləri imzalaması hüquqi cəhətdən qanunsuzdur. Rəsmi Bakı Fransa məhkəməsinə müraciət edib, belə bir müqavilələri ləğv elətdirə bilər. Göründüyü kimi, Ermənistan öz avantürasını həyata keçirməklə birbaşa ərazilərin qaytarılmasında maraqlı olmadığını göstərir. Paşinyan iqtidarı ciddi şəkildə sələflərindən fərqli olaraq açıq şəkildə kompromissiz mövqe ortaya qoyur. Demək olar ki, danışıqlar dayanıb, Paşinyanın Qarabağda 5 avqust bəyanatından sonra danışıqların aparılması mənasızdır. Azərbaycan ciddi şəkildə yalnız güc yolu ilə irəliləyişə nail ola bilər. Qeyd edim ki, Azərbaycan Rusiya ilə bu istiqamətdə danışıqlar aparmalı, Yerevan-Moskva arasında soyuq münasibətlərdən istifadə edib, müəyyən prosesləri lehinə dəyişə bilər. Hazırda ölkəmizin KTMT müşahidəçi olması qabardılır. Demək, Moskva-Bakı arasında təmaslar sıxlaşıb. Əgər, Moskva neytrallığını saxlasa, ölkəmiz güc yolu ilə əraziləri azad edə bilər".
M.Əsədullazadə də qeyd etdi ki, hazırda10 min nəfərlik şəxsi heyətlə irimiqyaslı təlimlər birbaşa müharibə hazırlığıdır: “Bu Ermənistana son günlərdə Paşinyanın bəyanatlarına ölkəmizin güc mesajıdır. Əgər Rusiya və Azərbaycan bu məsələlərdə razılaşsa, ordumuz hərəkətə keçə bilər. Artıq Ermənistan üçün gerisayım başlayıb. Bu təlimlər müharibəyə hazırlıq təlimləridir. Ermənistan rəhbərliyi substantiv danışıqlara gəlməsə, mümkün zərbələrə hazır olmalıdır. Hesab edirəm ki, artıq Moskvada bunun fərqindədir və mütləq şəkildə geosiyasi mənzərə dəyişikliklər tələb edir və bu da Azərbaycanın işğal olunmuş ərazilərinin bərpasından gedir. Azərbaycan dəfələrlə Paşinyana xəbərdarlıq etdi, artıq bu xəbərdarlıq ciddi nəticələrə səbəb olacaq”.
N.Paşinyan ABŞ səfərində də “miatsum” deməyə hazırlaşır. BMT Baş Assambleyasındakı çıxışı isə onun və Ermənistanın taleyini müəyyənləşdirə bilər. Hesab olunur ki, Ermənistan hökumətinin başçısı Qarabağla bağlı iddialarından əl çəkməsə, danışıqların mənası yoxdur. Elə rəsmi Bakının son açıqlamaları da bundan xəbər verir.
musavat.com