Naviqasiya və dəniz kəşfiyyatı gözləniləndən daha qədim imiş. “Dokos” gəmisinin fəlakəti bu həqiqəti mükəmməl şəkildə təsdiqləyir.

QAZİLER.AZ  Lent.az-a istinadla bildirir ki, “Ancient Origins”ə görə, hadisə eramızdan əvvəl 2700-2200-cü illəri əhatə edən Proto-Helladik mədəniyyəti dövründə, müasir Yunanıstan ərazisində baş verib. Bu, qədim mədəniyyətlərin ətrafdakı geniş su hövzələrini kəşf etmək qabiliyyətinə dair qiymətli sübutlar təqdim edir.

“Dokos” gəmisinin qalıqları Yunanıstanın cənub sahillərində Egey dənizindəki Dokos adasının yaxınlığında 1975-ci ildə sualtı arxeoloq və fotojurnalist Peter Trokmorton sayəsində aşkar edilib. Gəminin özü çoxdan yoxa çıxıb, əsrlər boyu dənizin duzlu dərinliklərində tamamilə çürüyüb. Bununla belə, səpələnmiş xəzinələr - bir vaxtlar gəmidə olan qədim gil qablar və keramika çürüməyib.

Bu artefaktlar göstərir ki, “Dokos” çox güman ki, küpələr, amforalar və s. gündəlik əşyalar daşıyan ticarət gəmisi olub. Onların əksəriyyəti Qədim Arqolid bölgəsində yaradılıb. Bu əşyalar Mirto dənizi və Arqive körfəzinin sakinləri arasında ticarət üçün nəzərdə tutulmuşdu. Ancaq gəmi təyinat yerinə çata bilməyib, adanın sahillərində fəlakətlə üzləşib.

Yunanıstanda ilk belə qazıntılardan biri olan “Dokos” gəmisinin qəzaya uğramasının tədqiqi arxeoloqları özünəməxsus çətinliklərlə üzləşdirib. Kobud dəniz dibi kəşfiyyatı çətinləşdirib və sualtı tapıntıların xəritələşdirilməsi üçün ultrasəs yüksək dəqiqlikli yerləşdirmə və yerləşdirmə sisteminin (SHARPS) inkişafına səbəb olub. Qazıntılar zamanı qədim dənizçilərin gündəlik həyatına nəzər salmaq imkanı verən 15.000-dən çox saxsı qab və müxtəlif artefaktlar aşkar edilib.

Batmış gəminin eramızdan əvvəl 2700-cü ildən 2200-cü ilə qədər Proto-Helladik dövrünə aid edilməsi onu dünyanın ən qədim gəmi qəzalarından birinə çevirir.

Gəminin batmasının dəqiq səbəbləri məlum olmasa da, ən çox ehtimal olunan izahat kimi güclü fırtına göstərilir. Münaqişə və ya piratçılığa dair heç bir dəlil yoxdur.

Axı dəniz qədim sirləri özündə saxlayır və bizə qədim dənizçilərin həyatı ilə tanış olmaq üçün unikal fürsət təqdim edir. Antik dövr üçün faciə olan şey bizim üçün keçmiş haqqında bilik xəzinəsinə çevrilb. “Dokos” gəmisinin qəzaya uğraması dünyanın su yolları vasitəsilə qədim sivilizasiyalar arasında uzunmüddətli əlaqələri təsvir edir.