Malyariya immun hüceyrələrdə DNT zədələnməsinə səbəb ola bilər.
Qaziler.az bildirir ki, bu haqda “American Journal of Human Genetics” (AJHG) jurnalında dərc edilən araşdırmada qeyd edilib.
Bu təsir xroniki xəstəliklərin inkişafına və sürətlənmiş yaşlanmaya kömək edə bilər.
Telomerlər təkrarlanan DNT ardıcıllığının bölgələridir. Onlar xromosomların uclarını bölünmə zamanı zədələnmədən qoruyurlar. Bədəndəki hər hansı bir hüceyrə bölündükdə telomerlər qısalır. Bu proses təbii olaraq, yaşlandıqca baş verir. Çox qısa telomerlər DNT zədələnməsi və əlaqəli xəstəliklərin riskini artırır.
Afrika mənşəli insanlar qeyri-afrikalı insanlara nisbətən immun hüceyrələrində və ağ qan hüceyrələrində daha uzun telomerlərə malikdirlər. Yeni araşdırmada elm adamları Afrikanın etnik cəhətdən müxtəlif bölgələrindən olan Tanzaniya, Botsvana, Efiopiya və Kamerundan olan 1818 yetkin insanın qan hüceyrələrinin DNT-sini təhlil ediblər. Məlum olub ki, malyariya xəstəliyinin yayıldığı bölgələrdə yaşayan insanlarda ağ qan hüceyrələrindəki telomerlər daha qısa olur. Ən qısa olanlar kamerunlular, ən uzunları isə botsvanalılardır.
Alimlər təklif edirlər ki, telomerlərin qısalmasının səbəbi malyariya zamanı qırmızı qan hüceyrələrinin (eritrositlərin) məhv olması ola bilər. Bundan sonra orqanizm öz ehtiyatlarını bərpa etməlidir. Bunun üçün qanın kök hüceyrələri bölünməlidir ki, bu da onların telomerlərinin qısalmasına gətirib çıxarır.
QAZİLER.AZ