“Tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatı Qaydaları”nı təsdiq edilib Nazirlər Kabineti Azərbaycanda “Tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatı Qaydaları”nı təsdiq edib. Lent.az-ın məlumatına görə, baş nazir Artur Rasizadənin imzaladığı qərarla aşağıdakı qaydalar müəyyən edilir:
Tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatıQAYDALARI
1. Ümumi müddəalar
1 .1. Bu Qaydalar “Azərbaycan Respublikasının Şəhərsalma və Tikinti Məcəlləsinin təsdiq edilməsi, qüvvəyə minməsi və bununla bağlı hüquqi tənzimlənmə haqqında” Azərbaycan Respublikasının 2012-ci il 29 iyun tarixli 392-IVQ nömrəli Qanununun tətbiqi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 4 sentyabr tarixli 695 nömrəli Fərmanının 1.6.15-ci yarımbəndinin icrasını təmin etmək məqsədi ilə hazırlanmışdır və tikinti obyektlərinin mühəndis-kommunikasiya təminatı üzrə ümumi tələbləri müəyyən edir.
1.2. Bu Qaydalara bina və qurğuların layihələndirilməsi zamanı mülkiyyət formasından asılı olmayaraq, bütün subyektlər tərəfindən riayət olunmalıdır.
1.3. Bu Qaydalar yeni tikilən və yenidən qurulan bina və qurğuların layihələndirilməsinə şamil olunur.
2. Əsas müddəalar
2.1. Bina və ya qurğunun mühəndis-kommunikasiya təminatı, obyektin təyinatına uyğun olaraq istismar olunması üçün kifayət etməli və onun istismar zamanı təhlükəsizlik qaydalarının tələblərinə cavab verməlidir.
2.2. Bina və ya qurğunun mühəndis-kommunikasiya təminatı sistemi, obyektlərin istismarı üçün zəruri olan qaz, istilik, rabitə, elektrik, su və kanalizasiya təminatı vasitələrindən və qurğularından ibarətdir.
2.3. Bina və ya qurğunun layihə sənədlərində aşağıdakılar nəzərdə tutulmalıdır:
2.3.1. bina və ya qurğunun təhlükəsizlik qaydalarına uyğun istismar olunmasının təmin edilməsi;
2.3.2. mühəndis-kommunikasiya təminatı sistemlərinə düşən və obyektin təyinatına uyğun istismar edilməsi üçün yetərli olan istismar yüklərinin göstəriciləri barədə məlumatlar;
2.3.3. zədələnməsi nəticəsində dövlət və bələdiyyə mülkiyyəti, hüquqi və ya fiziki şəxslərin əmlakı və ya ətraf mühit üçün təhlükə yarada biləcək üstüörtülü elektrik xətlərinin, boru kəmərlərinin və digər qurğuların yerləri barədə məlumatlar.
2.4. Layihə sənədlərində bina və ya qurğuda qəza halları baş verən zaman su, qaz və elektrik verilişini dayandıran texniki vasitələr nəzərdə tutulmalıdır.
2.5. Bina və qurğuların insanların daimi olduğu yerüstü mərtəbələrində yerləşən otaqlar təbii və süni işıqlandırma ilə, yeraltı mərtəbələr isə insan sağlamlığına ziyan vurmaması üçün kifayət edən süni işıqlandırma ilə təmin olunmalıdır.
2.6. Texnoloji proseslərin tələblərinə görə təbii işıqlandırmanın təmin edilməsi mümkün olmayan bina və qurğuların yerüstü mərtəbələri insanların sağlamlığına ziyan vurmayan miqdarda süni işıqlandırma ilə təmin olunmalıdır.
2.7. Layihə sənədlərində bina və qurğunun girişlərinin işıqlandırılması üçün işıqlandırıcı vasitələr nəzərdə tutulmalıdır.
2.8. Mühəndis-kommunikasiya təminatı sistemlərinin elementlərindən insanların yanıq zədələri almaması üçün layihə sənədlərində aşağıdakı tədbirlər nəzərdə tutulmalıdır:
2.8.1. isidici cihazların, isti su və istilikverici boru kəmərlərinin səthinin əlçatan hissələrinin temperaturunun məhdudlaşdırılması və ya insanların bu hissələrə toxunmasının qarşısını alan maneənin quraşdırılması;
2.8.2. hava ilə isitmə sistemi cihazlarından çıxan isti havanın temperaturunun məhdudlaşdırılması.
2.9. Bədbəxt hadisələrin baş verməməsi və partlayış zamanı insanların zədə almasının qarşısının alınması məqsədi ilə layihə sənədlərində bir sıra tədbirlər nəzərdə tutulmalıdır, o cümlədən:
2.9.1. isitmə və isti su təchizatı sistemlərində, qazişlədən avadanlıqlarda, tüstü bacaları və borularında, qaz və yanğın təhlükəli mayeləri nəql edən boru kəmərlərində təhlükəsizlik qaydalarına riayət olunması;
2.9.2. istilik generatorlarının və maye qaz qurğularında təhlükəsizlik qaydalarına riayət olunması;
2.9.3. isti su təchizatı və isitmə sistemlərində təzyiqin və temperaturun tənzimlənməsi.
2.10. Mühəndis-kommunikasiya təminatı komponentlərinin tikinti obyektinin əsas fasadlarında, dam örtüklərində və digər fəza görünüşü sahələrində yerləşdirilməsi qadağandır. Göstərilən yerlərdə həmin komponentlər şəhərsalma və tikintiyə dair normativ sənədlərdə nəzərdə tutulmuş hallarda və qaydada binanın memarlıq üslubuna uyğun yerləşdirilməli və ya gizlədilməlidir.
2.11. Mühəndis-kommunikasiya təminatı sistemlərinin parametrləri və digər xarakteristikaları bina və ya qurğuların istismar olunduğu zaman layihə sənədlərinin tələblərinə uyğun olmalıdır.
3. İctimai, inzibati və məişət binaları
3.1. İctimai, inzibati və məişət binalarında mühəndis-kommunikasiya təminatı sistemləri layihə tapşırığının tələblərinə uyğun olmalıdır.
3.2. İctimai binalarda qaz təchizatı sistemləri şəhərsalma və tikintiyə dair normativ sənədlərin tələblərinə və qaz təsərrüfatında təhlükəsizlik qaydalarına uyğun olaraq layihələndirilməlidir.
3.3. Məktəbəqədər təhsil müəssisələrində, teatr və kinoteatrların bufetlərində qaz cihazlarının quraşdırılması qadağandır.
3.4. Məktəb binalarında havaisitmə sistemi ventilyasiya sistemi ilə birləşdirilmiş şəkildə layihələndirildikdə, sistemlərin avtomatik idarə olunması nəzərdə tutulmalıdır.
3.5. Tədris otaqlarının isitmə sistemlərində havanın resirkulyasi-yasına ancaq qeyri-iş vaxtlarında yol verilir.
4. Çoxmənzilli yaşayış binaları
4.1. Çoxmənzilli yaşayış binalarında təsərrüfat-içməli və isti su təchizatı, kanalizasiya, isitmə, havalandırma, elektrik təchizatı, qaz təchizatı, telefonlaşdırma, televiziya antenləri, həmçinin şəhərsalma və tikintiyə dair normativ sənədlərin tələblərinə uyğun olaraq, avtomatik yanğın siqnalizasiyası, xəbərverici, təxliyənin təşkil edilməsi və layihə tapşırığında göstərilən digər mühəndis sistemləri nəzərdə tutulmalıdır.
4.2. Hündürlüyü 10 mərtəbədən çox olan yaşayış binalarının qaz kəməri boruları qüvvədə olan qaz təchizatı üzrə layihələndirmə normalarına uyğun olaraq, binanın fasadı ilə çəkilməlidir.
4.3. Damda yerləşən qazanxanaların yaşayış sahələrinin bilavasitə örtüklərinin üstündə (yaşayış sahəsinin örtüyü qazanxananın döşəməsi üçün əsas ola bilməz) və ya yaşayış sahələri ilə yanaşı (hündürlüyü fərqli olan binalarda) yerləşdirilməsinə yol verilmir.
4.4. Binanın damından yağış sularının kənarlaşdırılması şəhərsalma və tikintiyə dair normativ sənədlərin tələblərinə uyğun olaraq həll olunmalıdır.
Qeyd. Bu Qaydalarda dəyişikliklər Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2012-ci il 4 sentyabr tarixli 695 nömrəli Fərmanının 5-ci hissəsinə uyğun olaraq edilə bilər.